મહાશિવરાત્રીના દિવસે ભગવાન શિવ અને માતા પાર્વતીની પૂજા કેમ કરવામાં આવે છે, શું છે પૌરાણિક કથા?

મહાશિવરાત્રી 2024: હિંદુ ધર્મમાં મહાશિવરાત્રી ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ માનવામાં આવે છે. તેને સૌથી મોટી શિવરાત્રી માનવામાં આવે છે. જાણો તેનું મહત્વ અને મહાશિવરાત્રી સાથે જોડાયેલી તમામ પૌરાણિક કથાઓ.

હિંદુ ધર્મના લોકો માટે મહાશિવરાત્રીનો તહેવાર ખૂબ જ વિશેષ છે. ભગવાન શિવની પૂજાની સાથે લોકો આ દિવસે વ્રત પણ રાખે છે. આ તહેવાર ભગવાન શિવ અને માતા પાર્વતીને સમર્પિત છે અને આ દિવસે તેમની પૂજા કરવામાં આવે છે. મહાશિવરાત્રિનો દિવસ ભગવાન શિવના ભક્તો માટે ખૂબ જ ખાસ છે.

દર વર્ષે ફાલ્ગુન માસના કૃષ્ણ પક્ષની ચતુર્દશીના દિવસે મહાશિવરાત્રી વ્રત રાખવામાં આવે છે. માસિક શિવરાત્રી કરતાં પણ મહાશિવરાત્રીને વધુ મહત્વની માનવામાં આવે છે. તેને સૌથી મોટી શિવરાત્રી પણ કહેવામાં આવે છે. આ તહેવાર સમગ્ર દેશમાં ખૂબ જ ઉત્સાહ સાથે ઉજવવામાં આવે છે. લોકો આ દિવસે ઉપવાસ પણ કરે છે. આ વર્ષે મહાશિવરાત્રી 8 માર્ચે આવી રહી છે. તો ચાલો જાણીએ મહાશિવરાત્રિ શા માટે ઉજવવામાં આવે છે અને તેની ઉજવણી પાછળ કઈ પૌરાણિક કથા છે.

મહાશિવરાત્રીનું મહત્વ

એવી ધાર્મિક માન્યતા છે કે ભગવાન શિવ અને પાર્વતીના લગ્ન થયા હતા. આ તહેવાર તેમના લગ્નની વર્ષગાંઠ તરીકે ઉજવવામાં આવે છે. પરિણીત લોકો માટે મહાશિવરાત્રી ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ માનવામાં આવે છે. કેટલાક લોકો મહાશિવરાત્રિને ભગવાન શિવની લગ્ન જયંતિ તરીકે ઉજવે છે, જ્યારે કેટલાક લોકો માને છે કે આ દિવસે ભગવાન શિવે તેમના તમામ શત્રુઓને હરાવી દીધા હતા. કેટલાક લોકો માને છે કે આ દિવસે ભગવાન શિવ અને શક્તિની મુલાકાત થઈ હતી. કેટલીક વાર્તાઓમાં એવો ઉલ્લેખ છે કે ફાલ્ગુન મહિનાની ચતુર્દશી પર શિવ દિવ્ય જ્યોતિર્લિંગના રૂપમાં પ્રગટ થયા હતા. અહીં જાણો મહાશિવરાત્રી સાથે જોડાયેલી કેટલીક પૌરાણિક કથાઓ વિશે.

મહાશિવરાત્રીની પૌરાણિક કથા

શિવપુરાણ અનુસાર, એક વખત સૃષ્ટિની શરૂઆતમાં બ્રહ્માજી અને વિષ્ણુજી વચ્ચે સર્વોપરીતાને લઈને વિવાદ થયો હતો. આ વિવાદ દરમિયાન અગ્નિનો સ્તંભ દેખાયો અને આકાશ દ્વારા જાહેરાત કરવામાં આવી કે જે આ સ્તંભની શરૂઆત અને અંત જાણશે તે મહાન કહેવાશે. વિશ્વના પાલનહાર બ્રહ્મા અને વિષ્ણુ બંનેએ આ સ્તંભની શરૂઆત અને અંત જાણવા માટે યુગો સુધી પ્રયત્ન કર્યો, પરંતુ તેઓ તે જાણી શક્યા નહીં. ત્યારે ભગવાન વિષ્ણુ અને બ્રહ્માએ તેમની હાર સ્વીકારીને અગ્નિસ્તંભને રહસ્ય જાહેર કરવા વિનંતી કરી.

ત્યારે ભગવાન શિવે કહ્યું કે તમે બંને શ્રેષ્ઠ છો, પણ હું આદિ અને તેનાથી પણ આગળ છું. આ પછી ભગવાન વિષ્ણુ અને બ્રહ્માએ તે અગ્નિ સ્તંભની પૂજા કરી અને તે સ્તંભ દિવ્ય જ્યોતિર્લિંગમાં ફેરવાઈ ગયો. જે દિવસે આ ઘટના બની તે દિવસે ફાલ્ગુન મહિનાની ચતુર્દશી તિથિ હતી. ત્યારે શિવે કહ્યું કે આ દિવસે જે પણ વ્યક્તિ વ્રત કરે છે અને મારી પૂજા કરે છે તેની બધી પરેશાનીઓ દૂર થાય છે અને તેની બધી મનોકામનાઓ પૂર્ણ થાય છે. ત્યારથી આ દિવસ મહાશિવરાત્રિ તરીકે ઉજવવા લાગ્યો.

મહાશિવરાત્રીની બીજી કથા

અન્ય એક દંતકથા અનુસાર, એવું કહેવાય છે કે મહાશિવરાત્રીના દિવસે ભગવાન શિવ બારમા જ્યોતિર્લિંગના રૂપમાં વિશ્વમાં પ્રગટ થયા હતા. આ 12 જ્યોતિર્લિંગો છે – સોમનાથ જ્યોતિર્લિંગ, મલ્લિકાર્જુન જ્યોતિર્લિંગ, મહાકાલેશ્વર જ્યોતિર્લિંગ, ઓમકારેશ્વર જ્યોતિર્લિંગ, કેદારનાથ જ્યોતિર્લિંગ, ભીમાશંકર જ્યોતિર્લિંગ, વિશ્વનાથ જ્યોતિર્લિંગ, ત્ર્યંબકેશ્વર જ્યોતિર્લિંગ, વૈદ્યનાથ જ્યોર્તિલિંગ. , રામેશ્વર જ્યોતિર્લિંગ અને ઘૃષ્ણેશ્વર જ્યોતિર્લિંગ. મહાશિવરાત્રીને આ 12 જ્યોતિર્લિંગોના પ્રાગટ્યની ઉજવણી તરીકે પણ ઉજવવામાં આવે છે અને ભગવાન શિવની પૂજા વિધિપૂર્વક કરવામાં આવે છે.

મહાશિવરાત્રીની ત્રીજી કથા

ત્રીજી કથા અનુસાર ફાલ્ગુન માસની ચતુર્દશીના દિવસે દેવી પાર્વતી અને ભગવાન શિવના લગ્ન થયા હતા. આ દિવસે શિવ એકાંતિક જીવન છોડીને ગૃહસ્થના જીવનમાં પ્રવેશ્યા હતા. શિવ અને શક્તિના મિલનની ઉજવણી તરીકે, ભક્તો મહાશિવરાત્રીના દિવસે પૂજા અને ઉપવાસ કરીને આ તહેવારની ઉજવણી કરે છે. આ દિવસ ભગવાન શિવના માનમાં પણ ઉજવવામાં આવે છે.